Uygar Olmak Zor İş

Kimi yazarlar vardır, yaşamları ile yapıtları arasında derin uçurumlar görürsünüz. Oysa, Daver Darende'yi anlamak için resimlerine ve yazılarına bakmak yeterlidir. Şıkır şıkır resimlerinde neyi imliyorsanız; iyi, ilkeli insanlığının kanıtı yazılarında neyi anlıyorsanız, Daver Darende tam da odur.

Elinizdeki kitapta diyor ki, “Uygar olmak zor iş.”

Sanmayınız ki, Darende, uygarlıktan yakınıyor. Bilisizliğin kuraklığını giderebilmek, o çölü verimli kılabilmenin ne denli güç olduğuna değiniyor. Kitabın içine girdiğinizde, bu tezin ilmik ilmik örüldüğüne de tanık oluyorsunuz. Aragon'dan Melih Cevdet Anday'a, Haldun Taner'den Kafka'ya uygarlık; isimler, anılar, izlenimler, alıntılar ve yorumlarla algı dağarcığımızın küçük odalarına yerleşiveriyorlar.

Daver Darende'nin sanatı, yazısı ve dünya görüşü hiç yaşlanmaz. Çünkü o, dediği gibi, mutluluğu çalışmada bulanlardan...

Uygarlığın amacı da sonsuz mutluluğu aramak ve bulmaya çalışmak değil mi zaten?

Işık Kansu

‘Uygar Olmak Zor İş’te adı geçen o büyük sanatçıları ve aydınları, Daver Darende’nin penceresinden gözlemlediğinizde, ilk hissettiğiniz duygu müthiş bir yalnızlık olacak.

O insanları hiç tanımamış olsanız bile…

Niye birçoğu bugün yok, diye geçireceksiniz içinizden.

Ve içinde yaşamaya mahkum edildiğiniz düşünsel coğrafyadaki çoraklık, bir kez daha acıtacak yüreğinizi.

Sonra Daver Darende’yi kıskanacaksınız.

Size bugün yokluklarıyla kendinizi yalnız hissettiren, o hiç tanımadığınız insanlarla kurduğu sıcak dostluklara, paylaşımlara, birlikte sergiledikleri mücadelelere imreneceksiniz.

Ve kitabın son sayfasını çevirdiğinizde, bu ülkenin en saygıdeğer insanlarını bir parça olsun özümsemiş olmanın doygunluğunu yaşarken; dünle bugün arasında adeta bir uygarlık köprüsü olan Daver Darende’ye minnet duyacaksınız:

‘İyi ki Daver Darende var!’ diyeceksiniz…

Server Tanilli, “İnsanlığa aday’ olarak doğarız; insanlığın kültürel birikimini öğrenerek ‘insanlaşır’ız.” der bir kitabında.

Daver Darende hiç şüphe yok ki, bu toprakların en ‘insanlaşmış’ yazarlarından biri…

Ne mutlu ona, ne mutlu onu okuyanlara!

Taylan Özbay